Tjá
Old Norse Dictionary - tjáMeaning of Old Norse word "tjá" in English.
As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:
tjá Old Norse word can mean:
- tjá
- qs. téa; the pres. varies between several forms, tér, tjár, tjáir; pret. tjáði; imperat. té; part. téðr (analogous to sjá); tjá is a contracted form from an older tega, which only remains in the pres. reflex. tegaz, tegumk, in four instances, (see B. III): [Ulf. teihan = ἐπαγγέλλειν; Hel. tihan; O. H. G. zihan; Germ. zeigen or zeihen; cp. Engl. teach; A. S. tæcan; Lat. dicere, in-dicare; Gr. δεικνύναι; cognate or derivative is Goth. taiknjan = δεικνύναι, whence tákn, teikn, Engl. token, and so on.]
- tjá
- B. To shew, exhibit; er honum er téð sverð, when the sword is shewn him, Vkv. 17 (Bugge); sýndi hón ok téði bónda sínum þann möttul, Stj. 199; sá skal fyrri tjá vátta sína fyrir dóms-mönnum, er …, Gþl. 372; lypti hón skautin brott af höfðinu, tjándi sína ásjónu, Mar.; hann tjáir mikinn heiðr sinnar risnu, Rb. 196; hann tér sinn ham af sínum líkam á vetrar-tíma, Stj. 97; oss tæjandi Kristni frægja, shewing to us, Gd. 44; þeir báru út pell ok silki ok marga dýrgripi, ok tjáðu fyrir þeim (and shewed it to them) ok báðu þá eptir sækja, FaS. iii. 99; teer ok endrfórnar, offers and presents, Stj. 50; þeir kvóðusk engan varning hafa meir enn þeir höfðu tét, D. n. i. 147.
- tjá
- 2. in the phrase, tjá tanna, or tega tanna, to shew the teeth, i. e. to smile, cp. Dan. trœkke paa smile-baandet; ek má eigi tjá tanna né nökkura gleði fá, Bær. 14; við þessi tíðendi úgladdisk Guítalin konungr svá at hann tjáði ekki tanna, Karl. 382; tenn honum tegask (teygiaz Cod. less correct) er honum er téð sverð, Vkv. 17 (Bugge); traulla má ek of teia (sic Cod.) tanna, sízt faðir þinn fastnaði þik blota-manni, Kormak 162 (in a verse).
- tjá
- 3. to shew, grant; þann góðvilja er þér hafit mér téð, FaS. iii. 315; ok frelsi þat er Guð hefir tjáð (granted) hverjum, H. E. i. 243; tjá e-m tillæti, to shew one a kindness, Stj. 137; tjá e-m þjónustu, to pay homage to, Norske Saml. v. 98.
- tjá
- 4. to mark, note; eptir því sem jafnan hefir fyrir yðr tjáð verit, FmS. viii. 101, v. l.; í þessum fám orðum tér (teer Cod.) fyrr-nefndr spámaðr, Stj. 29; Níuvikna-fasta tér herleiðingar-tíma Israels fólks, 49; tjár ok presenterar, id.; tér ok sýnir, 71; sýndi hón ok téði bónda sínum þann sama möttul, 199; sýnisk enn ok teez (= tésk), 288.
- tjá
- II. to tell, report, relate; þeir tjáðu þat fyrir honum, at …, FmS. i. 220; tjá ok telja fyrir honum stórmerki Guðs, ii. 157; hann tjáði fyrir konu sinni ok dóttur at Hrafn væri úskapgæfr, vi. 109; var þat tjáð fyrir honum at hann skyldi vera erkibiskup, x. 160; ræðir Veseti mál sitt, ok tjár á þessa leið, xi. 84; tjáði málit fyrir honum vel um stýrimanninn, Glúm. 324; Gunnarr tjáði hversu vel þeim hafði farit, Nj. 71; þá hluti er þar görðusk téða (told) ek þér í fyrra bréfi, Al. 165; té (imperat.) honum innvirðuliga allt okkat tal, Stj. 261; þá tjáða (teede v. l.) ek þeim eigi mitt nafn Adonay, 265; mun ek nú tína þér ok tjá minn harm ok angr, Bær. 14; þetta tjáir Stúfr skáld, Hkr. iii. 72; þeir téðu oss með bréfum, H. E. i. 429; góðir menn hafa oss téð ok váru ráði, 433; svá var sagt at þessir menn hefði þat tjáð ok ráðit Skúla jarli, at …, FmS. ix. 325; sem nú var tjáð ok sagt, xi. 130.
- tjá
- III. paraphrast., hann tegaz sækja mik, Hallfred; þeir tegask görva Ólaf fjörvaltan, Sighvat; nú tegaz öld at sækja, Orkn. (in a verse); ek tegumk at drekka, Eb. (in a verse).
- tjá
- IV. reflex., þar sýnisk ok tésk (teez Cod.) enn sá staðr, Stj. 105; téðisk fótleggrinn brotinn, BS. i. 889; hann lét taka bréf Þorsteins bónda, í hverju tjásk má (may be seen) hans sögn ok vitnisburðr, Dipl. ii. 5; tésk (teez) ok auðsýnisk, Stj. 71; tésk (teez) ok sýnisk, 28.
Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛏᛁᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements
Abbreviations used:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Engl.
- English.
- f.
- feminine.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- Goth.
- Gothic.
- Gr.
- Greek.
- Hel.
- Heliand.
- imperat.
- imperative.
- l.
- line.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- O. H. G.
- Old High German.
- part.
- participle.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- qs.
- quasi.
- reflex.
- retlexive.
- S.
- Saga.
- Ulf.
- Ulfilas.
- v.
- vide.
- Cod.
- Codex.
- Dan.
- Danish.
- i. e.
- id est.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- v. l.
- varia lectio.
- pl.
- plural.
Works & Authors cited:
- D. N.
- Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Rb.
- Rímbegla. (H. III.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Vkv.
- Völundar-kviða. (A. II.)
- Bær.
- Bærings Saga. (G. II.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- H. E.
- Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Glúm.
- Víga-Glúms Saga. (D. II.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Dipl.
- Diplomatarium. (J. I.)
Also available in related dictionaries:
This headword also appears in dictionaries of other languages descending from Old Norse.