Þjóð

Old Norse Dictionary - þjóð

Meaning of Old Norse word "þjóð" in English.

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

þjóð Old Norse word can mean:

þjóð: f., dat. þjóðu, so always in old writers, mod. þjóð; [Ulf. renders ἔθνος by þjuda; A. S. þeôd; Hel. þiôd; O. H. G. diot]:—a people, a nation; þessar þjóðir er svá heita, Rusci, Polavi, FmS. i. 142; þú spenr allar þjóðir frá blótum, 623. 25; heiðnar þjóðir, heathen people, 625. 170, Post. 293, n. T.; öll Kristileg þjóð, n. G. l. ii. 22; Tyrkir, ok Blökumenn, ok mörg önnur íll þjóð, Fb. ii. 126; með mikinn her ok marga ílla þjóð, 127; með öllum þjóðinn, Stj. 67; vísaðu þeir mörgum þjóðum á réttan veg, Barl. 29; allar þjóðir þjóna yðru valdi, Róm. 117; af öllum þjóðum ok tungum, 119; hinn sjúki svaraði á þá tungu, sem hann hefði með þeirri þjóðu fæddr verit, pr. 458; allar skepnur … allar þjóðir, 461; þjóð veit ef þrír’ro, a saying, Hm, 6l; þjóð eru þrír tigir, thirty make a þjóð, Edda. 108; allri þjóðu, Ýt.; heldr er honum þægr í hverri þjóðu (among any people), sá er á hann trúir, Post. (Unger) 290; hann er lofaðr af allri þjóðu Gyðinga, id.; mikla þjóð, a mighty people, Stj. 116; suðr-þjóðir, the southerners, Akv.: Lat. turma is rendered by þjóð, Róm. 269; fira þjóð, a community of men, Lex. Poët.; þyrja þjóð yfir, Skm.: in compds, sal-þjóð, household, Vkv.; sigr-þjóð, Hkv.; al-þjóð, all people, Ad.; ver-þjóð or yr-þjóð, q. v.

þjóð: 2. like ‘lög’ and ‘þing,’ þjóð may assume a local sense, thus, Sví-þjóð = Sweden; Goð-þjóð = the Goth. Gut-þjuda, Gg.

þjóð: II. in olden times þjóð- in composition (like A. S. þeod) was intensive = great, powerful, very; but in quite modern times (the last 30–40 years) a whole crop of compds with þjóð- has been formed to express the sense of national; þjóð-réttr, þjóð-frelsi, þjóð-réttindi, þjóð-vili, þjóð-vinr, national rights, freedom, etc.; as also þjóð-ligr, national, popular, liberal; ó-þjóðligr, illiberal, unpopular; but all such phrases sound foreign, and are not vernacular.

þjóð: III. pr. names; Þjóð-arr; Þjóð-ólfr; Þjóð-rekr (= Germ. Diet-rich); Þjóð-hildr, Landn.; Þjóð-marr, Germ. Dit-mar, Sæm.

þjóð: B. Goth. þjuþ, = το ἀγαθόν, occurs only in a compounded form; ó-þjóð, bad people, Vellekla; óþjóða-lýðr, tramps and refuse, Dan. utyske; cp. Goth. unþjuþs = κακόν. In many compds it is difficult to say whether the primitive is þjuda or þjuþ; in words like þjóð-á, -drengr, -góðr, -glaðr, -hagi, -skáld, -skati, -mart, -niðr, -lygi, -vel, we prefer the latter.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚦᛁᚢᚦ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

A. S.: Anglo-Saxon.

dat.: dative.

f.: feminine.

Hel.: Heliand.

id.: idem, referring to the passage quoted or to the translation

l.: line.

L.: Linnæus.

Lat.: Latin.

m.: masculine.

mod.: modern.

O. H. G.: Old High German.

q. v.: quod vide.

S.: Saga.

Ulf.: Ulfilas.

v.: vide.

Goth.: Gothic.

etc.: et cetera.

Germ.: German.

n.: neuter.

pr.: proper, properly.

cp.: compare.

Dan.: Danish.

Works & Authors cited:

Ad.: Arinbjarnar-drápa. (A. III.)

Akv.: Atla-kviða. (A. II.)

Barl.: Barlaams Saga. (F. III.)

Edda: Edda. (C. I.)

Fb.: Flateyjar-bók (E. I.)

Fms.: Fornmanna Sögur. (E. I.)

Hkv.: Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)

Lex. Poët.: Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.

N. G. L.: Norges Gamle Love. (B. II.)

N. T.: New Testament.

Post.: Postula Sögur. (F. III.)

Róm.: Rómverja Saga. (E. II.)

Skm.: Skírnis-mál. (A. I.)

Stj.: Stjórn. (F. I.)

Vkv.: Völundar-kviða. (A. II.)

Gg.: Grógaldr. (A. II.)

Landn.: Landnáma. (D. I.)

Sæm.: Sæmundar Edda. (A, C. I.)

➞ See all works cited in the dictionary

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages descending from Old Norse.