Sá
Old Norse Dictionary - sáMeaning of Old Norse word "sá" in English.
As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:
sá Old Norse word can mean:
- sá
- 1. fem. sú (neut. þat), demonstr. pron., see Gramm. p. xxi; an older form sjá is, esp. in old vellums, often used as common for masc. and fem. (sjá maðr, sjá kona), see the references below:—that.
- sá
- A. As adj.:
- sá
- I. with a subst. this, that; sá hlutrinn, Fins, xi. 129; sjá maðr, that man, FS. 5, 102, 143, FmS. ii. 28, Grág. i. 74, Nj. 6; sjá bók, Íb. (fine); sá kostr, Nj. 1; sá salr, Vsp. 44; sá staðr, Fb. i. 31; sá bær, Dropl. 5; sjá sveinn, Hom. 50; sjá hverr, that cauldron, Gkv. 3. 9; sjá bragr, FmS. iv. 12 (in a verse); sjá fótr, Ó. H. (in a verse); sjá kylfa, FmS. xi. (in a verse); sjá byrðr, etc.:—placed after the noun, so giving emphasis, konungr sjá, Ó. H. 140; mær sjá, this maid, Nj. 2; minning sjá, Ld. 234; á sú, that water, 33:—with the reflex. particle er, sá er (he, she, that = which), þöll sú er stendr þorpi á, the pine ‘she that’ stands, i. e. which stands, Hm. 49; öld sú er, Fms. v.. 336 (in a verse): contracted sá’s, Hallfred (FS.); sú’s = she that, Hkr. iii. 139 (in a verse); sá maðr er Sóti heitir, that man who is named Sóti, Nj. 5; er sá engi minn frændi at gangi í þetta mál, there is none of my kinsmen that …, 31; sá sem, he, she, that, Stj. 178, passim:—with the suff. article, sá dómarinn er allt veit, Barl. 32; var sá úkyrr hlutrinn er þat merkði, FmS. xi. 129; sú ein er sagan eptir, er ek þori eigi þér at segja, … sú er ok svá sagan, at mér er mest forvitni á at heyra …, this tale is just that which I should most like to hear, Fms. v.. 355.
- sá
- 2. such; varð sá fundr þeirra, at Egill felldi tvá menn, Eg. 572; vera kann at enn sé sá ríkismunr, Eg.; hann er sá heilhugi, at …, Fb. ii. 318; hann er sá orðhákr, at …, Fms. v.. 372.
- sá
- II. with an adjective:
- sá
- 1. in the indef. form; sjá móðr konungr, Og. 13, stands perh. alone in the whole literature, otherwise always,
- sá
- 2. in the def. form, with the prefixed article inn; sá inn máttki munr, Hm.; sá inn góði maðr, that good man, Barl. 74; sá enn sami maðr, FmS. iv. 122; sá inn sæti postuli, Post.; hyrnan sú in fremri, Nj. 198; sá inn þriði, the third, Gm. 6:—leaving out the article, sjá óhreini andi, the unclean spirit, FmS. v. 172; sá ungi maðr, the young man, Hom. 114; sú ílla atkváma, 122:—at last ‘sá’ was simply used as the definite article the instead of the ancient hinn, sá vísasti klerkr, the wisest clerk, BS. ii. 223; sá fegrsti vínviðr, the fairest vine, Art. 80 (see foot-note 25), this is esp. freq. in mod. usage, e. g. sá bleikhári Menelás, sá ráða-góði, sá ágæti Odysseifr, sú vitra Penelopa, sú árborna, rósfingraða Morgungyðja, etc., in Dr. Egilsson’s Translation of the Odyssey, as also in Vídal.
- sá
- B. As subst. used almost as a pers. pron. he, she (it), [cp. Engl. she; Germ. sie]; Slíðr heitir sú, she (it) hight Slid, Vsp. 42; en sá Brímir heitir, 43; ör liggr par, ok er sú (viz. ör) af þeirra örum, Nj. 115; samkunda, sú (viz. samkunda) var knýtt festum, Am. 1; skal tólptar-eiðr skilja, hvárt sjá eigi arf at taka, whether he is to inherit, Grág. i. 269; sömdu þeir þessa ráða-gjörð, at sjá (viz. ráðagörð) skyldi fram koma, Nj. 107: esp. ‘kostr’ understood, er þá sjá einn til, 227, Fms. v.i. 265; þótti honum sá (viz. maðr) ærit hár er þat rúm var ætlað, FS. 5; sjá mun vera sönn saga, FmS. ii. 87; sá (he) kemr í borgina, Þiðr. 11; sá er vel skygðr, 81; þar ríðr maðr, sá hefir skjöld mikinn, 101; sú er öll gulli búin, 189; almáttigr Guð, sá er einn í guðdómi, almighty God, he is one in Godhead, Fb. i. 30; sá (he) seðr oss með lífligu brauði, Hom. 59; sú var stjúp-dóttir konungsins, she was the king’s step-daughter; sá er sæll, er …, he is lucky, that …, Hm.; sú er há kona er þar fór, Nj. 200; sá yðar er sik lægir, he of you who lowers himself, Hom. 50; sá er (he who) af öllum hug treystir Kristi, he that …, Hom.; sá er leyndr syndum sínum, and so in countless instances, old and mod., except that the mod. usage prefers sá ‘sem,’ sú sem.
- sá
- C. As adv. = svá, q. v.; skrímingr lítill sá, Ísl. ii. 46; landnyrðingr léttr sá, Fms. v.ii. 335.
- sá
- 2. pres. sær, Gísl. 147, Edda i. 398 (in a verse of the 11th century), Edda (Ht. 52); but sáir, Gþl. 384; sár, Nj. 82; pret. söri, seri, Akv. 39, Hom. 67, Ó. H. 135, Edda 83, FmS. i. 9: in mod. usage, pres. sá, pret. sáði, part. sáð, of which the pret. sáði already occurs, 656 C. 32, Barl. 18, Fb. ii. 258: [A. S. sawan; Engl. sow; Germ. säben; cp. Lat. sero]:—to sow; ok sár hann niðr korninu, Nj. 82; karlar korni sá, Grág. (Kb.) ii. 170; sá akra, Stj. 225; um várit vildi hann sá, Landn. 35; bar út korn sitt ok seri, Hom. 67; korn hafði vaxit hvar sem sáð hafði verit, FmS. i. 92; sá sæði sínu, Barl. 18; sá niðr sæði, Fb. ii. 24; sá eilífu sáði, 656 C. 32; þá skal hann sá þá jörð, n. G. l. i. 39; er hann hafði þessu orða-sáði sáit í brjóst þeim, FmS. x. 236:—with acc., sá þar í Guðs orð, Barl. 18, but rare.
- sá
- 2. metaph. to sow, throw broadcast; ætla ek at sá silfrinu, Eg. 765; hón seri því um gammann, FmS. i. 9; ok söri allt um götuna, Edda 83, Hkr. i. 42; berr Hávarðr í brott vörðuna, ok ser (i. e. sær) hvern stein, Gísl. 147; hann seri því eptir í slóðna, Ó. H. 135 (sáði, Fb. ii. 258, l. c.)
Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛋᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements
Abbreviations used:
- esp.
- especially.
- fem.
- feminine.
- m.
- masculine.
- masc.
- masculine.
- n.
- neuter.
- neut.
- neuter.
- pron.
- pronoun.
- adj.
- adjective.
- etc.
- et cetera.
- f.
- feminine.
- i. e.
- id est.
- l.
- line.
- pl.
- plural.
- reflex.
- retlexive.
- subst.
- substantive.
- uff.
- suffix.
- v.
- vide.
- def.
- definite.
- indef.
- indefinite.
- perh.
- perhaps.
- e. g.
- exempli gratia.
- freq.
- frequent, frequently.
- mod.
- modern.
- s. v.
- sub voce.
- cp.
- compare.
- Engl.
- English.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- pers.
- person.
- viz.
- namely.
- adv.
- adverb.
- q. v.
- quod vide.
- acc.
- accusative.
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- L.
- Linnæus.
- Lat.
- Latin.
- part.
- participle.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- S.
- Saga.
- l. c.
- loco citato.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
Works & Authors cited:
- Barl.
- Barlaams Saga. (F. III.)
- Dropl.
- Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Gkv.
- Guðrúnar-kviða. (A. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Íb.
- Íslendinga-bók. (D. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Vsp.
- Völuspá. (A. I.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Og.
- Oddrúnar-grátr. (A. II.)
- Art.
- Artus-kappa Sögur. (G. II.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Gm.
- Grímnis-mál. (A. I.)
- Post.
- Postula Sögur. (F. III.)
- Vídal.
- Vídalíns-Postilla.
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Þiðr.
- Þiðreks Saga. (G. I.)
- Akv.
- Atla-kviða. (A. II.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Gísl.
- Gísla Saga. (D. II.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Ht.
- Hátta-tal. (C. I.)
- Kb.
- Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)