Mót

Old Norse Dictionary - mót

Meaning of Old Norse word "mót" in English.

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

mót Old Norse word can mean:

mót: 1. n. [A. S. gemot; Old Engl. mote or moot, in ward-mote, the Moot-ball at Newcastle; Dan. möde; Swed. mot and möte]:—a meeting; mæla mót með sér, to fix a meeting Eg. 564; þeir mæltu mót með sér ok hittusk í Elfinni, 444; manna-mót, a meeting; vinamót, a meeting of friends.

mót: 2. as a Norse law term; in Norway a mót was a town meeting, and is opp. to þing, a county meeting; á þingi en eigi á móti, þvíat sökin veit til lands-laga en eigi til Bjarkeyjar-réttar, Hkr. iii. 257, n. G. l. ii. 190; á þingum ok á móti, Fagrsk. 145; var blásit til móts í bænum, FmS. vi. 202, 238, 270; á móti í kaupangi, vii. 130; móts-fjalir, a meeting-shed, n. G. l. i. 224.

mót: II. a joint, juncture; mót á hring, cp. mótlauss; ár-mót, a meeting of waters, also a local name, cp. Lat. Confluentia, Coblenlz; liða-mót, q. v.: of time, in pl., alda-mót, the end and beginning of two centuries; mánaða-mót, missera-mót, eykta-mót, and so on.

mót: B. As adverb, both in dat. móti, against, on the opposite side, with dat. as also with a prep., á móti, í móti; or in gen. móts or móts við, against, with acc. used as prep. and ellipt. or even as adverb:

mót: I. gen. móts; til móts við e-n, towards, against; fara til móts við e-n, to go to meet one, encounter, visit. Eg. 9; fara á móts við, FaS. i. 450; halda til móts við, to march against, FmS. ii. 217; snúa til móts við, Nj. 125; ganga til móts við e-n (= ganga til fundar við e-n), to go to meet a person, 100; koma til móts við, Eg. 63; eiga e-t til móts við e-n, to own in common with another, 101, Gþl. 506, FmS. ii. 91; vera til móts, to be on the opposite side, opposed, Nj. 274; miklir kappar eru til móts, there are mighty men to meet or contend with, 228; en þar allt er lögin skilr á, þá skulu öll hallask til móts við Uppsala-lög, they shall all lean towards the law of Upsala, i. e. in a controverted case the law of U. is to rule, Ó. H. 65.

mót: II. dat. móti, á móti, í móti, and more rarely at móti e-m (all these forms are used indiscriminately), as also an apocopated mót, qS. móti (á mót, í mót):—against, on the opposite side, towards, and the like; fara móti e-m, FmS. vi. 29; móti sólu, 439; snúa í móti e-m, Nj. 3, 43, 74, 118, 127, 177, FmS. i. 169, iii. 189, v. 181, vi. 3, ix. 348, 511, xi. 121, 126, Eg. 283, 284, 572, Landn. 317, Ld. 214; hann sagði at í móti vóru þeir Grjótgarðr, Nj. 125; rísa í móti, to rise against, withstand, Lv. 79, and so in countless instances:—denoting reception, göra veizlu móti e-m, Eg. 43, Nj. 162, passim:—towards, konungr leit móti honum, looked towards him, FmS. i. 41.

mót: III. metaph. in return, in exchange for; fór með honum sonr Guðbrands í gisling en konungr fékk þeim annan mann í móti, Ó. H. 108; Gunnarr bauð þá at móti Geiri goða at hlýða til eiðspjalls síns, in his turn, Nj. 87; ok mæla jamíllt at móti at ósekju, Grág. ii. 145; skolu trygðir koma hvervetna móti sakbótum, 187; þá kvað hann aðra vísu í móti, FmS. i. 48; hann hló mjök mót atfangi manna, vi. 203; hann gaf drottningu sæmiligar gjafir ok svá drottningin honum á móti, x. 95; sendi hann konungi vingjafir ok góð orð mót vináttu hans, i. 53; mikit er þat í mót (against, as compared with) erfðinni minni, Nj. 4; sagði at hann mundi eigi þiggja nema annat fé kæmi í mót, 133; hvat hefir þú í móti því er hann deildi kappi við Þorgrim goða, what hast thou to set against that as an equivalent? Ísl. ii. 215; engar skulu gagnsakir metask á mót þeim málum, Grág. i. 294.

mót: 2. against, contrary to; móti Guðs lögum, FmS. x. 21:—with verbs, göra e-t móti e-m, to act against, Ld. 18; mæla móti, to contradict; standa mót, to withstand; ganga mót, to go against, as also to confess and the like.

mót: 3. bera at móti, to happen, FmS. ii. 59 (see bera C. II. 2): whence

mót: 4. temp. towards a time; mót Jólum, Páskum, passim; í mót vetri, towards the setting in of winter, Hkr. i. 13; móti sumri, towards the coming in of summer; móti degi, towards day, FmS. i. 71; hann sofnáði móti deginum, vi. 62; móti þingi, towards the opening of parliament, Rb. 530.

mót: 2. n. [cp. Ulf. môta = τελωνιον; O. H. G. mûta]:—a stamp, mark; spurði hann hvers mót eðr mark var á þeim penningi, Th. 50; mót á silfri, 623. 6l; skaltú smíða hús eptir því móti sem nú mun ek sýna þér, Fb. i. 439.

mót: II. metaph. a mark; máttú sjá mót á er hón hlær við hvert orð, Nj. 18; æsku-mót, FmS. xi. 422; ættar-mót, a family likeness; manns-mót, the stamp, mark of a true man, Fb. i. 150; alla þá menn er nokkut manns mót var at, Hkr. i. 13; það er ekkert manns mót að honum, he is a small man, a mannikin; er eigi ambóttar mót á henni, she does not look like a bondwoman, FaS. i. 147.

mót: III. manner way, which may, with Dan. maade, Swed. måte, be borrowed from Lat. modus; með kynligu móti, in a strange manner, FmS. ix. 9; með undarligu móti, Nj. 62; mikill fjöldi dýra með öllu móti, of every shape and manner, Þorf. Karl. 420; með því móti, in that way, FmS. i. 48, Fær. 2; með litlu móti, in a small degree, Finnb. 328; með minna móti, in a less degree, Sturl. i. 214; með því móti at (in such a way that) þeir sóru eiða, cp. Lat. hoc modo, FmS. vi. 27; með öngu móti, by no means, Lat. nullo modo, i. 9; frá móti, abnormally, Grett. 92 A.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛘᚢᛏ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

A. S.: Anglo-Saxon.

Dan.: Danish.

Engl.: English.

gl.: glossary.

l.: line.

n.: neuter.

S.: Saga.

Swed.: Swedish.

L.: Linnæus.

opp.: opposed.

cp.: compare.

Lat.: Latin.

pl.: plural.

q. v.: quod vide.

v.: vide.

acc.: accusative.

dat.: dative.

ellipt.: elliptical, elliptically.

gen.: genitive.

i. e.: id est.

qs.: quasi.

metaph.: metaphorical, metaphorically.

temp.: temporal.

f.: feminine.

O. H. G.: Old High German.

Ulf.: Ulfilas.

Works & Authors cited:

Eg.: Egils Saga. (D. II.)

Fagrsk.: Fagrskinna. (K. I.)

Fms.: Fornmanna Sögur. (E. I.)

Hkr.: Heimskringla. (E. I.)

N. G. L.: Norges Gamle Love. (B. II.)

Fas.: Fornaldar Sögur. (C. II.)

Gþl.: Gulaþings-lög. (B. II.)

Nj.: Njála. (D. II.)

Ó. H.: Ólafs Saga Helga. (E. I.)

Landn.: Landnáma. (D. I.)

Ld.: Laxdæla Saga. (D. II.)

Lv.: Ljósvetninga Saga. (D. II.)

Grág.: Grágás. (B. I.)

Rb.: Rímbegla. (H. III.)

Fb.: Flateyjar-bók (E. I.)

Th.: Theophilus. (F. III.)

Finnb.: Finnboga Saga. (D. V.)

Fær.: Færeyinga Saga. (E. II.)

Grett.: Grettis Saga. (D. II.)

Karl.: Karla-magnús Saga. (G. I.)

Sturl.: Sturlunga Saga. (D. I.)

Þorf. Karl.: Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)

➞ See all works cited in the dictionary

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages descending from Old Norse.