Lúta

Old Norse Dictionary - lúta

Meaning of Old Norse word "lúta" in English.

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

lúta Old Norse word can mean:

lúta: pres. lýt, pl. lútum; pret. laut, lauzt (Nj. 70), laut, pl. lutu; subj. lyti; part. lotit: a weak pres. lúti, lúti ek helgum dómi, the Runic poem; pret. lútti, Barl. 199, Stj. 229: [A. S. lútan; Old and North. E. lout; Dan. lude]:—to lout, bow down; konungr laut þá allt niðr at jörðu, FmS. i. 159; hann hélt höndunum yfir höfuð sér ok laut til altaris, ok bar yfirhöfnina aptr af herðum honum er hann hafði lotið undan, iv. 172, 173; stendr hann á knjánum ok ölnbogunum, lýtr hann niðr mjök við, xi. 64; at eigi skal þurfa at lúta optar um sinn í hornit, en er hann þraut erendit ok hann laut ór horninu, Edda 32; Grettir sá er hann laut ok spyrr hvat hann tók upp, Grett. 93; hann lýtr fram yfir borðit, Þiðr. 323; þá féll niðr spónn fyrir henni, hón laut niðr eptir, Eb. 36.

lúta: 2. of worship; þat er upphaf laga várra, at austr skolum lúta ok gefask Kristi, it is the beginning of our law, that we shall all lout towards the east, and give ourselves to Christ, n. G. l. i. 339; Barlaam lútti í austrið ok bað til Guðs, Barl. 199; henni ek laut hinnsta sinni, ægis-heimi í, I louted to her (viz. the sun) the last time in this world, i. e. it was the last day of my life, Sól. 41, (cp. á baðmi viðar þeim er lúta austr limar, Sdm. 11), referring to a heathen rite of bowing towards the east (the rising sun) during prayer, cp. Landn. 1, ch. 9.

lúta: 3. of doing homage, with dat. of the person; Erlingr laut konungi ok heilsaði honum, Ó. H. 119; hljópu þeir upp allir ok lutu því skrimsli, 109; lauztú mér nú, segir Skarphéðinn, en þó skaltú í móður-ætt falla áðr vit skiljum, Nj. 70; Þórarinn svaraði ok laut konunginum, Ó. H. 118; þessi maðr kvaddi konung ok laut honum, Orkn. 116, and passim, cp. also Sól. 41; lútti Joseph þá lítillátliga allt niðr til jarðar, Stj. 229; hann kvað fyrr myndi hann tröll taka en hann lyti honum, FS. 53: lúta undir e-n, to be subject to, BS. ii. 5, Barl. 25: to belong to, bear upon a subject, þetta efni lýtr til lofs herra Guðmundar, BS. ii. 146; hvar hann vildi at þetta ráð lyti, O. H. l. 5; hann var þar með mestri virðingu ok lutu allir til hans, paid him homage, Fb. i. 431; lúta til útlendra konunga, Ó. H. 45; þangat lýtr allt ríkit, þar eru Uppsalir, 65; en hitt mun mér örðgara þykkja at lúta til Selþóris er þrælborinn er í allar ættir, 112.

lúta: 4. to give way, yield; þá lét ek til ok laut ek, Mar.; er hann hafði látið lúta undan Vagni, FmS. i. 174; hinir lægri verða at lúta, the weaker has to lout, a saying, Grett. 162; þá á þar dómnum at vægja um þess manns mál er svá er at lotinn, who is thus brought to his knees, SkS. 663; áðr Niflungar lúti, Þiðr. 328; lúta í gras, to bite the dust, Fbr. 90 new Ed.: lúta at litlu, to be thankful for little, Grett. 134.

lúta: II. part. lotinn, ‘louting,’ bowed, bent down, used as adj.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛚᚢᛏᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

A. S.: Anglo-Saxon.

Dan.: Danish.

l.: line.

n.: neuter.

North. E.: Northern English.

part.: participle.

pl.: plural.

pres.: present.

pret.: preterite.

S.: Saga.

subj.: subjunctive.

v.: vide.

ch.: chapter.

cp.: compare.

i. e.: id est.

L.: Linnæus.

m.: masculine.

viz.: namely.

dat.: dative.

adj.: adjective.

Works & Authors cited:

Barl.: Barlaams Saga. (F. III.)

Eb.: Eyrbyggja Saga. (D. II.)

Edda: Edda. (C. I.)

Fms.: Fornmanna Sögur. (E. I.)

Grett.: Grettis Saga. (D. II.)

Nj.: Njála. (D. II.)

Stj.: Stjórn. (F. I.)

Þiðr.: Þiðreks Saga. (G. I.)

Landn.: Landnáma. (D. I.)

N. G. L.: Norges Gamle Love. (B. II.)

Sdm.: Sigrdrífu-mál. (A. II.)

Sól.: Sólarljóð. (A. III.)

Bs.: Biskupa Sögur. (D. III.)

Fb.: Flateyjar-bók (E. I.)

Fs.: Forn-sögur. (D. II.)

O. H. L.: Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)

Orkn.: Orkneyinga Saga. (E. II.)

Ó. H.: Ólafs Saga Helga. (E. I.)

Fbr.: Fóstbræðra Saga. (D. II.)

Mar.: Maríu Saga. (F. III.)

Sks.: Konungs Skugg-sjá. (H. II.)

➞ See all works cited in the dictionary

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages descending from Old Norse.