Ljósta

Old Norse Dictionary - ljósta

Meaning of Old Norse word "ljósta" in English.

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

ljósta Old Norse word can mean:

ljósta: pres. lýstr, pl. ljóstum; pret. laust, 2nd pers. laust, pl. lustu; subj. lysti; imperat. ljóst (Þiðr. 323), ljóstú (Kormak); part. lostinn:—a weak pres. lýstir, Grág. ii. 15, Rb. 356; a weak pret. lýsti, Þd. 13 (listi Ed.), Lv. 24, Post., see Lex. Poët.:—to strike, smite, hann hóf upp knatt-tréit ok laust Grím, Eg. 189; ok laust hann sveininn með sprota, Nj. 16; þá reiddisk Þorvaldr ok laust hana í andlitið svá at blæddi, 18; ílla er þá ef ek em þjófs-nautr, ok lýstr hana kinnhest, 75; þá skal ek nú, segir hón, muna þér kinnhestinn þann er þú laust mik, 116, Fms. vii. 157; hann laust við eyra Sámi, Sturl. iii. 123; hann laust milli herðanna Bergi með hjöltunum, Fs. 52; mun þess goldit vera, at þú lýstir mik saklausan, Post.; en þat er Jökull bróðir minn laust þik högg, þat skaltú hafa bótalaust, Fs. 57, Sturl. iii. 26; heldr en þeir lysti á stokk eða stein, Fms. vii. 227; ljósta á dyrr, Finnb.; or ljósta högg á dyrr, Fs. 131; ok laust í höfuð mér svá mikit högg, at haussinn lamðisk, Fms. ii. 188, Bs. i. 335; laust hann selinn í svima, 342; segja menn at hann lysti (subj.) af honum höfuðit, Edda 36; lýstr ofan á miðjan hvirfil … reiðir þá hamarinn af öllu afli ok lýstr á þunn-vangann, 30; lýstr í höfuð honum, 29; ef maðr lýstir mann svá at blátt eðr rautt verðr eptir, Grág. ii. 15; slíkt er þótt knífi sé lostið eða spyrnt, 16; hann lýsti horninu í höfuð honum, Lv. 24; Rútr laust vinstri hendi utan á hlýr öxinni, Nj. 28; Egill laust skildinum við kesjunni, Eg. 378; ok lýstr við atgeirinum, Nj.: of a gale, en er þeir kómu í Veggjaðar-sund, lustu þá veðr, Fms. ix. 21.

ljósta: II. to hit, strike, with a spear or the like; hann var lostinn manns-höfði í gögnum, Edda 55; þá var Knútr lostinn öru til bana, Fms. i. 118; Þjóstólfr skaut broddi, ok laust (and hit him) undir kverkina, svá at yddi út um hnakkann, vii. 211; maðr skaut ör ór flokki Hákonar ok laust undir kverkina, 273; hann lýstir dýr með hornum sér til matar, Rb. 356; lostinn (struck) af fjánda, 623. 22: [hence the mod. Norse ljostre = to spear or strike salmon with a fish-spear; cp. ljóstr.]

ljósta: III. the phrases, ljósta árum í sjó, ok róa sem ákafast, to dash the oars into the sea, of the first stroke of the oars, Gísl. 61, Fms. viii. 144; og lustu árum hinn gráa sæ, Od. (in Dr. Egilsson’s version): ljósta eldi í, to put fire to; báru á við ok næfrar ok hálm ok lustu þar í eldi, Fms. ix. 44: ljósta upp herópi, to raise the war cry, vii. 260, 264, Eg. 88: metaph., ljósta e-u upp, to spread a rumour, Fms. x. 120; ljósta upp kvitt, Nj. 107; ljósta e-u við, to put forth, bring up as a pretext, Nj. 99: to pick, næfrar skal hann eigi ljósta til sölu, N. G. l. i. 39 (ii. 138).

ljósta: IV. impers., of a sudden gust of wind, tempest, fire, it blows up of a sudden; þá laust á móti þeim útnyrðingi steinóðum, 656 C. 21; ok láta opna, til þess at þar lysti í vindi, Fms. xi. 34; ok síðan lýstr á íllviðri fyrir þeim, 51; er élinu laust á, ok meðan þat hélzk, 136; laust í móti þeim svá miklu fárviðri, … laust vindi í móti þeim, Gullþ. 6, 8; þvíat myrkri laust yfir allt, Þorst. Síðu H. 10; þá laust eldinum af fuglunum í þekjuna, the thatch caught fire, Fms. vi. 153; þá laust í verkjum, he was taken with sudden pains, viii. 339; þá laust hræðslu í hug þeim, they were panic-stricken, 43: of a battle, fight, e-m lýstr saman, to come to blows, pitched fight; laust saman með þeim snarpri sókn, Odd. 117 new Ed.; ok lýstr þegar í bardaga með þeim bræðrum, Fms. xi. 15; ok laust í bardaga með þeim, Nj. 127; ok er saman laust liðinu, when they came to close fighting, Korm. 170, Fms. viii. 38, Stj. 604; nú lýstr þeim saman, Ísl. ii. 364.

ljósta: V. recipr., ljóstask, to come to blows; ef þrælar manna ljóstask, Grág. ii. 155.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛚᛁᚢᛋᛏᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

imperat.: imperative.

l.: line.

part.: participle.

pers.: person.

pl.: plural.

pres.: present.

pret.: preterite.

subj.: subjunctive.

v.: vide.

cp.: compare.

mod.: modern.

L.: Linnæus.

metaph.: metaphorical, metaphorically.

impers.: impersonal.

m.: masculine.

þ.: þáttr.

pr.: proper, properly.

recipr.: reciprocally.

Works & Authors cited:

Bs.: Biskupa Sögur. (D. III.)

Edda: Edda. (C. I.)

Eg.: Egils Saga. (D. II.)

Finnb.: Finnboga Saga. (D. V.)

Fms.: Fornmanna Sögur. (E. I.)

Fs.: Forn-sögur. (D. II.)

Grág.: Grágás. (B. I.)

Lex. Poët.: Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.

Lv.: Ljósvetninga Saga. (D. II.)

Nj.: Njála. (D. II.)

Post.: Postula Sögur. (F. III.)

Rb.: Rímbegla. (H. III.)

Sturl.: Sturlunga Saga. (D. I.)

Þd.: Þórs-drápa. (A. I.)

Þiðr.: Þiðreks Saga. (G. I.)

Gísl.: Gísla Saga. (D. II.)

N. G. L.: Norges Gamle Love. (B. II.)

Od.: Odysseifs-kvæði, prose, 1829.

Gullþ.: Gull-Þóris Saga. (D. II.)

Korm.: Kormaks Saga. (D. II.)

Odd.: Stjörnu-Odda draumr. (D. V.)

Stj.: Stjórn. (F. I.)

Þorst. Síðu H.: Þorsteins Saga Síðu-Hallssonar. (D. II.)

➞ See all works cited in the dictionary

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages descending from Old Norse.