Hníga

Old Norse Dictionary - hníga

Meaning of Old Norse word "hníga" in English.

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

hníga Old Norse word can mean:

hníga
pres. hníg; pret. hné, hnétt, hné, pl. hnigu; sing. hneig is very rare in old vellum, e. g. SkS. 112, FmS. vi. 280, viii. 21, Mork. 60, Fb. i. 106, Ó. H. 89, else always hné, as also in mod. poets—Jesú blóð hér til jarða hné | jörðin aptur svo blessuð sé, PasS. 3. 10; part. hniginn: with neg. suff., pret. hnék-at, Og. 11; pres. hnígr-a, Hm. 159, Eg. (in a verse); [Ulf. hneivan = κλίνειν, Luke ix. 12; A. S. hnîgan, pret. hnâh; O. H. G. hnîgan; cp. hneig-ja]:—to bow down, sink, fall gently; of a stream, the sun, a felled tree, a dying man, etc., heilög vötn hnigu af fjöllum, Hkv. 1. 1; fóru þar til er vötn hnigu til vestr-ættar af fjöllum, Orkn. 4; tré tekr at hníga ef höggr tág undan, Am. 56: to sink, fall dead, h. at velli, Hkv. 2. 8; Baldr er hné við bana-þúfu, Hdl.; Hamðir hné at húsbaki, Hðm. 32; hnígra sá halr fyrir hjörum, Hm. 159, Skm. 25, Hkm., Nj. 191; hniginn fyrir oddum, Darr.; hniginn í hadd jarðar, Bm.; hné hans um dólgr til hluta tveggja, hendr ok höfuð hné á annan veg, Skv. 3. 23; ok kvað annan-hvárn verða at h. fyrir öðrum, Ísl. ii. 263; sinn veg hné hvárr þeirra af húsmæninum, 195; síðan hné hann aptr ok var þá dauðr, Ó. H. 223; þá hné (hneig Ed.) hann á bak aptr ok var þá andaðr, Lv. 70; Hjálmarr hnígr at (þúfunni) upp, FaS. ii. 216; þá hné hann aptr ok sprakk af harmi, i. 357 (Fb. i. 106); hné margr maðr fyrir honum ok lét sitt líf, Fb. i. 193: the phrase, hníga at velli, h. í gras, h. at grasi, to sink to the ground, bite the grass, Hkv. 2. 8; áðr en ek hníga í gras, Ísl. ii. 366; mann mun ek hafa fyrir mik áðr ek hníg at grasi, Njarð. 378; mannfólkit greipsk í bráða-sótt, svá at innan fárra nátta hnigu (died) sjau menn, BS. ii. 35; Einarr sat svá at hann hneig upp at dýnunum, ok var þá sofnaðr, FmS. vi. 280, (hneg, Mork. 60, l. c.); hann hné niðr höfði sínu, he drooped with his head, Karl. 489; þá hné Guðrún höll við bólstri, G. sank back in the bed, Gkv. 1. 15.
hníga
2. poët.,
hníga
α. of ships, to rise and fall, toss on the waves; skip hnigu um lög, Lex. poët., FmS. vi. (in a verse).
hníga
β. hníga at rúnum, Gkv. 3. 4; h. at armi e-m, to sink into his arms, Hkv. 2. 23.
hníga
3. with prepp.; h. til e-s, to swerve towards; þeim er hníga vilja til hans vináttu, FmS. viii. 239; sá er yður þjónosta hneig til, whom you served, 21; var jafnan þeirra hlutr betri er til hans hnigu, 47, vi. 414; ok því á hann heldr til vár at hníga en yðar, Stj. 540; allir konungar þeirra landa hnigu undir hans vald, 560: to bow down, pay homage to another, allir menn er þar vóru hnigu þeim manni, Eb. 330; Emundr gekk fyrir hann ok hneig honum ok kvaddi hann, Ó. H. 85; hinir hæstu turnar hafa nú numit honum at hníga, Al. 90; hann hnígr (yields) eigi fyrir blíðu né stríðu, 625. 95.
hníga
II. metaph., h. til liðs, hjálpar við e-n, to side with one; þessir hnigu allir til liðs við Karl inn Rauða, Lv. 137; hnékat ek af því til hjálpar þér, Og. 11; hneig mikill fjölði engla til hans, SkS. 112 new Ed.: to incline, turn, of a scale in the balance, þá hnígr mannfallit í þeirra lið, of a battle, Al. 134; ok var þat lengi at eigi mátti sjá hvernig hníga myndi, which way the scale would turn (in a battle), Orkn. 70, 148; hnígr nú sýnt á Frankismenn, the day turns visibly against the F., Karl. 193.
hníga
III. part. act., at hníganda degi, at the fall of day, SkS. 40; vera hnígandi, to be failing, on the decline, Karl. 162; með hníganda yfirbragði, with a falling, drooping face, 542.
hníga
2. pasS. hniginn, stricken in years; Þorsteinn var þá hniginn, Ld. 24; mjök h., well stricken in years, FmS. ix. 501; hann görðisk þá heldr hniginn at aldri, Eg. 187; hniginn á aldr, id., Orkn. 216, 346; h. í efra aldr, Fb. i. 346.
hníga
β. of a door, shut; the word hnigin shews that in olden times the door was shut up and down, as windows at the present time, and not moved on hinges; var hurð hnigin, Rm. 23; hnigin á gátt, sunk in the groove, Gísl. 16; h. á hálfa gátt, half shut, half down the groove; hurð h. á miðjan klofa, id., FmS. iii. 74; h. eigi allt í klofa, 125; hnigin er helgrind, FaS. i. (in a verse).

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚼᚾᛁᚴᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

A. S.
Anglo-Saxon.
cp.
compare.
e. g.
exempli gratia.
etc.
et cetera.
f.
feminine.
l.
line.
l. c.
loco citato.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
neg.
negative.
O. H. G.
Old High German.
part.
participle.
pl.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
S.
Saga.
sing.
singular.
uff.
suffix.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide.
poët.
poetically.
metaph.
metaphorical, metaphorically.
act.
active.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
pass.
passive.

Works & Authors cited:

Am.
Atla-mál. (A. II.)
Bm.
Bjarka-mál. (A. II.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Darr.
Darraðar-ljóð. (A. III.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Gkv.
Guðrúnar-kviða. (A. II.)
Hdl.
Hyndlu-ljóð. (A. II.)
Hðm.
Hamðis-mál. (A. II.)
Hkm.
Hákonar-mál. (A. III.)
Hkv.
Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Karl.
Karla-magnús Saga. (G. I.)
Lv.
Ljósvetninga Saga. (D. II.)
Mork.
Morkinskinna. (E. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Njarð.
Njarðvíkinga Saga. (D. II.)
Og.
Oddrúnar-grátr. (A. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Pass.
Passiu-Sálmar.
Skm.
Skírnis-mál. (A. I.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Skv.
Sigurðar-kviða. (A. II.)
Lex. Poët.
Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Rm.
Rígsmál. (A. II.)
➞ See all works cited in the dictionary

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages descending from Old Norse.

Back