Sjá
Old Norse Dictionary - sjáMeaning of Old Norse word "sjá" in English.
As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:
sjá Old Norse word can mean:
- sjá
- pres. sé, sér, sér, pl. sém, séð, sé, or later, sjám, sjáð, sjá; pret. sá, sátt, sáttu (sáttu rhymes with rétti, FmS. vi. in a verse), sá, pl. sám, sáð, sá: pres. subj. sé, sér, and later sjá; pret. sæi: imperat. sé, séðú: part. sénn; neut. séð (sét): a medial form sjámk, sámk: with neg. suff. sér-at, sák-a ek, I saw not; sá-at, saw not; sátt-a-ðu, thou sawest not, Eg. (in a verse): the mod. form is,—pres. sé, sér, sér, sjáum, sjáið, sjá; pret. sá, sást, sá, pl. sáum, sáuð, sáu; pres. subj. sjái, sjáir, sjái: pret. sæi; imperat. sjá, sjáðú; part. seðr, keeping the ð throughout: [Ulf. saiwan = ὁραν; A. S. seon; Engl. see; Germ. sehen; Dan. see.]
- sjá
- A. To see; sé þú, Hým. 12; sé þar harm ljótan, faðir, Edda 58; sé hérna, Stj. 22, MS. 656 B. 10; sé nú, seggir, Gkv. 3. 8; sé þar nú, hve fjándinn var djarfr, FmS. ii. 184; séð nú, góðir hálsar, viii. 116, v. l. sé nú; sé hér nú handlín mitt, viii. 308; sé þú nú vandliga á kostina segir jarl, xi. 31; séðú (see thou) hve vel þeir seðu (sewed), Skálda 163; merki minna verka, þau er allir menn síðan um sé (vident), Hbl. 19; sé þér (= séð ér) eigi at Heklungar flýja, FmS. viii. 119; sáttú Sigrlinn, Hkv. Hjörv. 1; nema þú mey sér (videas), Skv. 1. 29; þóttú fagrar sér (videas) brúðir bekkjum á, Sdm. 28; gefit mér rúm, at ek of sé (videam) son minn, 623. 56; at þú sér (videas) hit sanna, 655 xvi. B. 4; eigi var ek svá heimskr at ek sæ(i) (viderem) eigi at ek var fanginn, Finnb. 356; séð ér sagði hann, at lægir seglin þeirra, Ó. H. 182; séð þér eigi (pres. indic.), FmS. iii. 44, l. c. (sjái, v. l.); er þér séð (videatis, = sjáit) yfir þat at ér hittið í váginn, FmS. xi. 124; sá þeir konur úti hjá Rangæinga-búð, Nj. 3; þá er hann hafði séð (seeth Ed.) hana, FmS. i. 185; þangat er opt sénn hauga-eldr, Eg. 767; var þá sénn (seinn Ed.) eldligr stöpull falla af himni, 645. 127; sjá draum, to see a dream, Hom. 155: absol., blindir sjá, haltir ganga, 625. 95; þeir sá eigi heldr augum en hnakka, HkR. i. 268; FIosi kvað þar gott at sitja ok mega víða sjá, Nj. 224; var konungr sjálfr við ok sá, Eg. 69.
- sjá
- 2. to look; konungr sá til hans, Eg. 46; konungr sá við honum ok mælti, Ld. 32; hann hélt upp exinni ok sá á um hríð, Eg. 180; þat var einn morgin snemma at maðr sá út á Hrúts-stöðum (looked out of the door) … hann kvaðsk sjá mann ríða, Ld. 148; Kári spratt upp ok sá út, 152, FbR. 14; Gunuarr sá í móti tunglinu, Nj. 118; sjá í gaupnir sér, Vápn. 21, Ó. H. 13, Al. 115.
- sjá
- 3. with prepp.; sjá á e-t, to look on; á þik sjálfan at sjá, Vþm. 6, Hm. 13; sá á skjöld hvítan, Hðm. 21: impers á sér, it can be seen, Am. 40; það sér á: metaph. to take care of, ek mun á sjá þetta mál fébóta-laust, Glúm. 358; at þér sjáið á með Högna, Nj. 113:—sjá eptir um e-t, to look after, Eg. 536: to miss, ætlu vér at eigi moni aðrir eiga meirr eptir sínum hlut at sjá, Ísl. ii. 384; nær er þat minni ætlan at þeir þvkkisk nokkut eiga eptir sínum hlut at sjá, Ld. 228; þykkisk ér til Hlíðar-enda eiga eptir nokkurum hlut at sjá? Nj. 75:—sjá fram, to see forwards, Vsp. 40, Hdl. 43:—sjá fyrir e-u, to provide for, manage, Nj. 14; sjá hverr fyrir sínu skipi, … sjá fyrir skipunum, FmS. x. 146; en þeir er úhræðnastir vóru, sá ekki fyrir því (cared not) þótt honum yrði nekkvat til meins, 655 iii. 3; eigi mun nú fyrir öllu verða um sét, FmS. v. 306; ef þú sér vel fyrir, Nj. 102; sjá þú (imperat. = sé) fyrir, 148; þeir báðu hann fyrir sjá, 259; verðr hverr fyrir sér at sjá, Ld. 264; at fyrir þeirri konu sé vel séð, sem þér er gipt, 22; ef ek gæta vel fyrir mér séð, Nj. 22: ironic., sjái hann fyrir þér, 28: to put out of the way, Al. 131, FmS. iii. 112, Háv. 40:—sjá í, Hrafnkell sá eigi mjök í kostnað, Hrafn. 22: to see into, sér hann ekki í þetta, Ld. 264:—sjá til, to look for; sjá til launa, trausts, fulltings, Grág. i. 203, Hom. 130, FmS. i. 190; æ sér gjöf til gjalda, 296, Hm. 146: to see after, take care of (til-sjón):—sjá um, to see to, take care of, Eg. 543, FmS. x. 116, Nj. 5, 40, 63: ef nokkurr verðr til at sjá um með honum meðan hann er ungr, FmS. i. 256; Höskuldr sá um með honum, svá at hann hélt bústað sínum. Ld. 26; ok bað, at biskup sæi um með honum, Landn. 42;—sjá við, to beware of, Dropl. 25, FmS. vi. 18, Njarð. 382, Háv. 42, Magn. 474:—sjá yfir, to look over, survey; sjá yfir akra sína, FmS. iv. 35; sjá yfir ráð e-s, Orkn. 418; sjá yfir féskipti. FmS. x. 115; hann skyldi sjá yfir, at þat greiddisk allt vel, 227; sjá yfir, at hann görisk eigi of stórR. Eg. 50; hann sá eigi yfir (he saw no way) at þeir kæmisk til bæja, Biarn. 53; ekki mátti yfir sjá hvern veg hníga mundi, FmS. iv. 97; mega þeir þá eigi yfir sinn hlut sjá (= sjá eptir sínum hlut), Grett. 98 B.
- sjá
- II. metaph. to look out for, detect, and the like; ef hón sæi nokkura útlenda höfðingja vilja ágirnask ríki hans, FmS. i. 76; móðir yðar mun þenna mann hafa fyrir séð (sieth Ed.), 141; má ek eigi á manni sjá, ef þú hefir eigi slíkan hug, Eg. 714; ek sá eigi gátur þær, er …, FaS. i. 532; eigi kann biskup glöggra sjá mann á velli enn ek, FmS. x. 326, ii. 173; skulu þeir sjá þat fé, hvárt þat sé gilt eðr eigi, Grág. i. 392; sjá lögskipti at landi, ii. 254; ef þú sér eigi lögskipti at landi, id.; þá hann riði ofan í Eyjar at sjá verk húskarla sinna, Nj. 107; sjá eiða at mönnum, FmS. x. 161, K. Þ. K. 144, Grág. i. 444; sjá hlut til handa e-m, FmS. ix. 243; má Flosi sjá sinn kost, hvárt hann vill sættask, Nj. 250; sjá ráð fyrir e-u, sá hóm þat at ráði at heitask Þórolfi, Eg. 36; at þú kunnir eigi at sjá sóma þinn, Nj. 77; má þat hverr maðr sjá er nokkura hugsun hefir, 656 A. i. 31; hann sá hverir sauðirnir feigir vóru, Landn. 292; sét (seit Ed.) er nú hversu vera vill, Nj. 202; sét er þat (it is clear) at hvárr-tveggi ykkarr man vera haldinorðr …, FmS. ii. 18; kann ek eigi þat sjá, at ek mona sækja eptir manninum, xi. 152.
- sjá
- III. imperS. one sees; þá mátti eigi sjá, Nj. 261; úgörla sá veguna, Eg. 544; at ekki sjái sverðin, FmS. i. 16; var þar gör dys ok sér þess merki, Ld. 152; ef nokkut mátti á sjá, Ld. 30; eðr of sér, now one sees, next in turn, Bragi; brátt sér þat á; Ólafi, at …, Ld. 36; má þat ok sjá, at …, Nj. 88; var andlit hans sem í blóð sæi, 232.
- sjá
- B. Reflex., sjásk, to fear; fátt hygg ek yðr sjásk, Hkv. Hjörv. 12; sá er á sinni æfi sásk aldregi háska, FmS. vi. 413 (in a verse); búendr sásk háska, HkR. i. 232 (in a verse); menn sásk orm, vi. 362 (in a verse); létt sésk Atli ofu þína, Skv. 3. 33; reiði sásk þeir Húna, Am. 2; Knútr sásk fátt, Ht. R. 69; sásk eigi þeir sverða söng, FmS. v. 228 (in a verse); ætt áttu, er ek sjámk, that I fear, Hkv. 2. 16; þó sjámk frænda reiði, 14; nú sjámk hitt, at …, Eb. (in a verse); meirr sjámk hitt, at …, Ísl. ii. 244 (in a verse); þó sjámk hitt, at …, yet I do fear, Sighvat; þó sjámk meirr um Munin, Gm.; sá sésk fylkir fæst at lífi, he fears not for his life, Hkv. Hjörv. 11; þeirrar sýnar (er) sámk ey, the sight which ever I fear, that never-to-be-forgotten sight, Gkv. 1. 26; sjámk vér hans of hugi, Hkm. 15 (Ed. sjá).
- sjá
- 2. with prepp.; þeir þögðu yfir ok létu ekki á sjásk, they let nothing be seen, hide it, Hom. 115, Ísl. ii. 247:—sjásk fyrir, to look before one, to hesitate; sá er ekki sésk fyrir, who never blushes, Edda 16; er svá röskliga vann at ok sásk ekki fyrir, Nj. 270; er Agli of mjók ættgengt at sjásk lítt fyrir, Eg. 226:—sjásk um, to look about; sásk konungr um, Eg. 43; vera upp á gjár-bakkanum, ok sjásk þaðan um, Nj. 224; sésk um (imperat.) hvat aðrir góðir kaupmenn hafask at, SkS. 21 B; þá litu allir út nema konungr, hann stóð ok sásk eigi um, Ó. H. 119; hann var á bæn ok sásk ekki, FmS. iv. 276, l. c.: imperS., at þeim hefði kynliga um sésk, that they had made a queer oversight in this, made a strange blunder, Lv. 23; hón var trúmaðr mikill, þótt henni sæisk lítt um þetta, she was a true believer, although she made an oversight, sinned in this respect, BS. i. 451:—e-m sésk yfir, to overlook, by a slip or blunder; mun þeim þetta yfir sjásk, Nj. 231, 234, Grett. 126 A (yfir-sjón).
- sjá
- II. recipR. to see one another; vit munum aldri sjásk síðan, Nj. 202; hann kvað þau Kormak aldri sjásk skulu, Korm. 40; þeir sásk við Barðhólma, FmS. ix. 54: with prepp., ef þit sjáisk tveir á, if ye fight it out among yourselves, Eg. 715; skulu þér láta þá sjálfa á sjásk, Nj. 147:—sjásk til, to look to one another; sásk til síðan áðr í sundr hyrfi, Am. 34.
- sjá
- III. pasS. to be seen; þeir sásk aldri síðan, were never seen since, Nj. 279; var hann horfinn ok sásk eigi síðan, FaS. i. 328.
- sjá
- IV. part. sjándi (mod. sjáandi); at öllum á-sjándi, in the sight of all, FmS. x. 329; sjánda guð, Hom. 49; Áskell skyldi vera þeim jafnan á-sjándi (help them), Rd. 255; sjáendr eða segendr, Grág. ii. 88; hverir hlutir honum eru veitandi ok hverir viðr sjándi, which are to be granted, and which to be withheld, SkS. 440. sjánds-váttr, m. an eye-witness, n. G. l. i. 357.
Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛋᛁᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements
Similar entries:
Abbreviations used:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- Dan.
- Danish.
- Engl.
- English.
- f.
- feminine.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- imperat.
- imperative.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- mod.
- modern.
- n.
- neuter.
- neut.
- neuter.
- neg.
- negative.
- part.
- participle.
- pl.
- plural.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- S.
- Saga.
- subj.
- subjunctive.
- uff.
- suffix.
- Ulf.
- Ulfilas.
- absol.
- absolute, absolutely.
- indic.
- indicative.
- l. c.
- loco citato.
- v.
- vide.
- v. l.
- varia lectio.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- s. v.
- sub voce.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- impers.
- impersonal.
- pers.
- person.
- R.
- Rimur.
- pr.
- proper, properly.
- recipr.
- reciprocally.
- pass.
- passive.
- L.
- Linnæus.
Works & Authors cited:
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Finnb.
- Finnboga Saga. (D. V.)
- Gkv.
- Guðrúnar-kviða. (A. II.)
- Hbl.
- Harbarðs-ljóð. (A. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Hkv.
- Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
- Hkv. Hjörv.
- Helga-kviða Hjörvarðssonar. (A. II.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Hým.
- Hýmis-kviða. (A. I.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Sdm.
- Sigrdrífu-mál. (A. II.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)
- Skv.
- Sigurðar-kviða. (A. II.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Vápn.
- Vápnfirðinga Saga. (D. II.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Dropl.
- Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
- Glúm.
- Víga-Glúms Saga. (D. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Hdl.
- Hyndlu-ljóð. (A. II.)
- Hðm.
- Hamðis-mál. (A. II.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Hrafn.
- Hrafnkels Saga. (D. II.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Magn.
- Magnús Saga jarls. (E. II.)
- Njarð.
- Njarðvíkinga Saga. (D. II.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Vsp.
- Völuspá. (A. I.)
- Vþm.
- Vafþrúðnis-mál. (A. I.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- K. Þ. K.
- Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Gm.
- Grímnis-mál. (A. I.)
- Hkm.
- Hákonar-mál. (A. III.)
- Ht.
- Hátta-tal. (C. I.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Rd.
- Reykdæla Saga. (D. II.)